ΘΕΟΓΝΙΣ μέρος β'


Ο Θέογνις θεωρείται ο σημαντικότερος αντιπρόσωπος της της γνωμικής ποίησης.  Από τους στίχους του που είναι γραμμένοι σε ελεγειακό μέτρο σώζονται 1389.
Η πατρίδα του Θέογνη ήταν τα Νισαία Μέγαρα της Αττικής και όχι τα Υβλαία Μέγαρα της Σικελίας που αναφέρει από λάθος ο Πλάτωνας (ο Θέογνις έζησε στα Υβλαία Μέγαρα  ως εξόριστος από τα Μέγαρα της Αττικής και είχε αποκτήσει εκεί το δικαίωμα του πολίτη).
Ήταν αριστοκρατικός και όταν καταλύθηκε η τυραννίδα του Θεαγένη , εξορίστηκε μαζί με όλους τους αριστοκρατικούς .  Στα Μέγαρα ήταν η εποχή της ''ακόλαστης δημοκρατίας'' (κατά τον Πλούταρχο) .
Το όνομα Θέογνις σημαίνει ''απόγονος θεών'' .Ο Θέογνις απολάμβανε υψηλής δημοφιλίας χάρη στη κομψότητα και το δυναμισμό που είχε το ποιητικό  έργο του.  Στα ποιήματά του αναφέρεται σε μία ανώνυμη γυναίκα η οποία δόθηκε από τους γονείς της νύφη σε άλλον ενώ σκόπευε να την πάρει ο Θέογνις , ένα δεύτερο άτομο που αναφέρεται ο Θέογνις είναι ο Κύρνος . Ο Κύρνος  γιος του Πολύπαου ήταν ιερός απεσταλμένος σε Μαντείο με καθήκον να παραλάβει χρησμό (αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι ο Κύρνος δεν ήταν έφηβος , είναι η απάντηση σε όλους όσους θέλουν να λένε στις μέρες μας ότι ο Θέογνις ήταν παιδεραστής , επειδή αναφέρεται στα ποιήματά του συχνά στο Κύρνο)


Το φίλο σου τον τωρινό μην τον εγκαταλείψεις
δίνοντας πίστη σε κακούς κι άλλονε ψάξεις να βρεις .

Μωρούς πολλούς ο κορεσμός κατέστρεψε ανθρώπους
τι όταν υπάρχουν αγαθά δύσκολο να βρούν μέτρο .

Τίποτα εδώ δε φχαριστεί στην πόλη την κακόγλωσση
κι ' ανικακανότητ ' οι πολλοί να σώσουνε κανένα.
Τώρα και τα κακά των αγαθών στους φαύλους γίνονται καλά
και καμαρώνουνε με παραδόξους νόμους .

Πολλοί στην ευτυχία μου με παραστέκουν φίλοι
μα σαν με βρει μια συμφορά ,  έμπιστοι μένουν λίγοι.

τι άλλοι την κακότητα με πλούτη τηνε κρύβουν
κι άλλωνε την αρετή την κρύβει η άθλια φτώχεια .

Και σε τραπέζι σαν κληθείς φρόντισε να καθίσεις
κοντά σε άνθρωπο καλό τη γνώση να κατέχει,
κάτι σοφό που λεχθεί ν ' ακούς και να μαθαίνεις
και σαν γυρνάς στο σπίτι σου έχοντας τούτο κέρδος .

Πάνω στο ψέμα στην αρχή υπάρχει μικρή χάρη ,
στο τέλος όμως καταντά κέρδος κακό και ολέθριο ,
και δεν υπάρχει ένα καλό στο ψεματάρη άντρα
και σε όποιον απ ' το στόμα του θα βγει το πρώτο ψέμα. 

Πηγη: ΘΕΟΓΝΙΣ Ο ΜΕΓΑΡΕΥΣ Χρήστου Γ. Ρώμα (έκδοση Δ. Μεγάρων                                                                                                                            2005)

1 σχόλιο:

  1. Ωραία ανάρτηση με ιδιαίτερη αναφορά στους αρχαϊκούς χρόνους τότε που ήκμαζαν τα Μέγαρα https://ellinikigrammh.blogspot.com/2021/04/blog-post.html?m=1

    ΑπάντησηΔιαγραφή